- 73 Phan Đình Phùng, Phường Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh
- Thứ 2 - Thứ 7: 8h00 - 19h30
- (+84) 94 110 29 29
Trẻ nhỏ vốn nhạy cảm và có những nỗi sợ có tên lẫn không tên đối với thế giới rộng lớn bên ngoài. Trong đó, hầu hết các trẻ đều có trải nghiệm sợ hãi với phòng khám nha khoa và có nguy cơ để lại những chấn thương tâm lý sâu sắc. Vậy nên tâm lý nha khoa trẻ em là một vấn đề cực kỳ quan trọng và không thể xem nhẹ. Các bậc cha mẹ cùng với Nha khoa Sao Mỹ tìm hiểu và lưu ý để tránh cho trẻ những sang chấn tâm lý không đáng xảy ra nhé.
Chúng ta hay nói về trầm cảm hay sang chấn tâm lý ở người lớn. Tuy nhiên, thực tế, trẻ em là đối tượng nhạy cảm và dễ bị chấn thương tâm lý nhất. Đừng quên rằng, nhiều vấn đề tâm lý của người trưởng thành là do những sang chấn từ thời ấu thơ. Mỗi sự việc với trẻ em đều nên được lưu tâm, chúng ta cần đứng ở góc độ của các bé để đồng hành.
Thông thường, trẻ rất sợ người lạ, đặc biệt là khi tiếp xúc với nha sĩ/ bác sĩ mang khẩu trang, mặc áo blu trắng nghiêm trang. Hình ảnh đó có thể tạo cho trẻ một tâm trạng lo sợ, bất an. Tiếp theo là những dụng cụ, thiết bị tại phòng khám như kìm, kim tiêm … cũng mang đến sự căng thẳng, sợ hãi cho trẻ khi nhìn thấy.
Chưa kể đến là nhiều trẻ nhỏ còn bị cha mẹ, người thân hay dùng hình ảnh bác sĩ, kim tiêm ra để “dọa” mỗi khi các bé quấy và không vâng lời. Điều này vô tình đã là một nỗi sợ hãi ám ảnh của trẻ.
Cũng không ít bác sĩ và cha mẹ cố gắng kìm chặt tay chân, giữ miệng để khám và điều trị răng dù bé trong tình trạng gào khóc và cố gắng vùng vẫy. Đó là một trải nghiệm vô cùng đáng sợ. Rồi trẻ đối diện với sự la mắng của người thân khi không hợp tác. Về phía các con thì cảm thấy mình đang bị đe dọa và phản ứng tự nhiên là tìm mọi cách để thoát khỏi nỗi sợ đó. Và tất nhiên, điều đọng lại sẽ là ký ức kinh hoàng, ám ảnh mãi về sau.
Cha mẹ là biểu tượng của niềm tin và sự an toàn với bất kỳ đứa trẻ nào. Vậy nên trước khi cho con trải nghiệm một điều gì mới lạ, mang tính thử thách. Hãy kiên nhân, chuẩn bị trước cho con một số kiến thức, nền tảng tâm lý để con yên tâm đón nhận.
Theo Nha khoa Sao Mỹ, cha mẹ nên giúp con:
Cha mẹ có thể tìm hiểu và kể cho con nghe những câu chuyện thú vị, hài hước về những chiếc răng và bác sĩ. Đồng thời, cho trẻ em thêm hình ảnh, sách báo, video liên quan đến nghề bác sĩ và nha khoa để phần nào giúp con hình dung được việc khám răng.
Đầu tiên, cha mẹ cần chọn được phòng khám phù hợp cùng đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm với tâm lý nha khoa trẻ em. Tuy nhiên, để tránh những cú sốc tâm lý và giảm bớt sợ hãi. Cha mẹ nên dành thời gian cho con làm quen dần với phòng nha. Ví dụ như thỉnh thoảng dẫn con đi cùng khi cha mẹ đi khám răng. Và khi con ở độ khoảng 2 – 3 tuổi, cha mẹ nên cho con trải nghiệm khám định kỳ răng miệng 6 tháng/ lần. Những lần thăm khám định kỳ như vậy kèm với việc độ can thiệp nha khoa chưa quá sâu sẽ là một trải nghiệm vui và thoải mái. Sau này, khi cần xử lý vấn đề răng miệng gì nghiêm trọng hơn, con sẽ đỡ sợ hãi và chịu hợp tác hơn.
Bắt ép và tạo áp lực, hay lừa phỉnh bé đến phòng khá là điều vô cùng sai trái mà các bậc cha mẹ nên tránh. Thay vào đó, dành thời gian để giải thích cho bé hiểu về tầm quan trọng và lợi ích của thói quen này. Kể cho con nghe về những trải nghiệm sẽ diễn ra, biến nó trở thành “một cuộc phiêu lưu đầy thú vị”.
Bác sĩ là một người đồng hành cùng con trong việc “bắt con sâu trong miệng” chứ không phải là một ông/ bà “kẹ” đáng sợ nào đó. Tìm kiếm những cuốn truyện dễ thương như “gấu con bị sâu răng”, hay bạn khủng long đi chữa răng … cùng với hình ảnh thân thiện của bác sĩ.
Khi ở phòng khám trong giai đoạn đầu, hãy trao cho con cơ hội được lựa chọn nhiều nhất có thể để con bỏ bớt sự hoài nghi và sự phản kháng. Như là con có thể chọn chơi thứ gì đó trong phòng, tất nhiên là an toàn với sự giám sát của người lớn. Sau đó mới từ từ dẫn dắt con chủ động ngồi lên ghế nha. Cho con soi gương và tự khám phá hàm răng của mình. Càng có tính chủ động và thoải mái bao nhiêu, con sẽ càng yên lòng và hợp tác bấy nhiêu.
Dù có chuẩn bị tâm lý trước nhưng cũng không thể xóa bỏ hoàn toàn sự sợ hãi của bé bởi mỗi trẻ sẽ có ngưỡng chịu đựng và khả năng xử lý, tiếp nhận thông tin khác nhau. Nhiều trẻ bỗng dưng bật khóc, thậm chí là la hét khi đến phòng khám. Đây là biểu hiện tâm lý bình thường ở trẻ nên cha mẹ cũng đừng quá lo lắng. Đặc biệt, tuyệt đối không la mắng, dọa nạt bé lúc này mà cần bình tĩnh, phối hợp với bác sĩ nhẹ nhàng, xoa dịu tinh thần và trấn an con.
Sau khi con sẵn sàng tiếp nhận khám hay chữa trị thì chỉ mới là khởi đầu của giai đoạn gay cấn nhất. Trám răng, nhổ răng … là việc mà trẻ khó lòng hợp tác tuyệt đối nên cần sự đồng hành và chia sẻ từ cha mẹ để cùng bác sĩ hoàn thành những thao tác cần thiết.
Dù không lạ lẫm gì với trải nghiệm nha khoa. Nhưng đứng trước phản ứng của con trẻ, cha mẹ hay bị bối rối. Cha mẹ cần giữ bình tĩnh để làm chỗ dựa tinh thần và trấn án cho con. Thay vì dùng lực mạnh để đè hay giữ con nằm yên, thì hãy tinh tế nắm chặt tay con. Truyền sự quan tâm và ấm áp qua lời động viên, cái nắm tay thật chặt để con biết mình vẫn ở trong môi trường an toàn.
Hoàn thành giai đoạn điều trị chưa phải là kết thúc vì lúc này trẻ vẫn còn nhiều hoang mang vì ít nhiều sợ hãi. Cha mẹ cần ôm con và vỗ về nhẹ cho đến khi con hoàn toàn trở về tâm trạng bình thường, bắt đầu quan sát xung quanh và giao tiếp. Khen ngợi sự ngoan ngoãn của con trong sự hợp tác với bác sĩ, sự dũng cảm của con trong “cuộc phiêu lưu” vừa xong.
Khi về nhà, sẽ cùng con trong hành trình vệ sinh và chăm sóc răng miệng để tạo thói quen. Đồng thời dần hỗ trợ tăng sự tiếp nhận, sức chịu đựng và khả năng hợp tác của con hơn, giảm dần nỗi sợ với phòng khám nha khoa trong tương lai.
Khác với nha khoa người lớn, bác sĩ chuyên nha khoa trẻ em ngoài chuyên môn cao ra cần phải am hiểu tâm lý trẻ nhỏ, kiên nhẫn và biết cách tương tác phù hợp.
Bác sĩ thường sẽ dành thời gian để làm quen với các em trước để tạo sự kết nối và cho trẻ thấy sự thân thiện để có thể yên tâm hợp tác. Đồng thời, phối hợp với phụ huynh giúp trẻ làm quen với phòng khám, tìm hiểu về các máy móc thiết bị và quen dần với chiếc ghế nha “có vẻ đáng sợ”. Cũng sẽ không quên giúp bé hiểu về hành trình “phiêu lưu” cùng nhau.
Tâm lý là vấn đề cực kỳ quan trọng và tiên quyết đối với nha khoa trẻ em trước khi chính thức bước vào hành trình thăm khám, chăm sóc hay điều trị nha. Một chút chủ quan hay vô tâm có thể để lại sự tổn thương, nỗi sợ sâu sắc trong ký ức của trẻ nên các bậc cha mẹ lẫn bác sĩ phải luôn lưu tâm và cẩn trọng. “Đầu xuôi đuôi lọt” nên hãy cùng nhau mang đến trải nghiệm nha khoa không sợ hãi cho con trẻ nhé.
